19 Mayıs’ın Bayram Olmasının Hikayesi

Spor bayramı sayılabilecek ilk bayram; İsveç’te beden eğitimi öğrenimi görmüş Selim Sırrı (Tarcan)’ın gayretleriyle, dönemin yetkili mercilerinin ikna edilmesinin sonrası; 12 mayıs 1916 günü, Çapa Erkek Öğretmen Okulu (Darülmuallim) öğrencileri tarafından Fenerbahçe Stadı’nda, Jimnastik Şenlikleri adı altında yapıldı.
Büyük ilgi gören şenlikler; Erkek Öğretmen Okulu öğrencileri tarafından her yıl mayıs ayında Selim Sırrı bey idaresinde tekrarlanmaya başlandı.

Jimnastik Bayramı, Mektepliler Bayramı isimlerini de alan gösteriler iyice büyüyerek, başka okulların da katılımıyla düzenlenmeye devam etti.
Cumhuriyet’in ilanından sonra da devam eden gösteriler; 10-11 Mayıs 1928 tarihinde İdman Bayramı adıyla Ankara ve İstanbul’da 2000 erkek ve 1000 kız öğrencinin katılımıyla yaklaşık 6000 davetliye sunuldu.

Selim Sırrı Tarcan'ın, İsveç'teyken öğrendiği "Tre Trallande Jantor" (Tra La La diyen üç kız) isimli halk şarkısına, okulun edebiyat öğretmeni Ali Ulvi Elöve tarafından söz yazılıp "DAĞ BAŞINI DUMAN ALMIŞ" marşı oluşturulmuş ve gösteriler sırasında öğrenciler tarafından söylenmiştir.
i

Spor Kongresi’nin 1935 yılındaki toplantısında daha önce Beşiktaş Jimnastik Kulübü başkanlığı da yapmış olan Ahmet Fetgeri Aşeni tarafından Atatürk Günü’nün tüm gençliğe mal edilmesi için “Gençlik ve Spor Bayramı” adı altında kutlanmasını önerildi ve oybirliği ile kabul edildi. 1936 yılından itibaren 19 Mayıs’ta gösteriler düzenlenmeye başladı ve Taksim Stadı’ndaki gösterileri Mustafa Kemal Atatürk de izledi.

20 Haziran 1938 günü çıkan kanunla 19 Mayıslar, Gençlik ve Spor Bayramı olarak milli günlerimiz arasına girdi.

Sertaç Kayserilioğlu’nun NTV TARİH Dergisi Mayıs 2009 tarihli sayısındaki yazısından alınmıştır.