Rahip Brunson Sürecindeki Açıklamalar

Bildiğiniz gibi Rahip Andrew Brunson, dün(12 Ekim) görülen duruşmasının ardından serbest bırakıldı ve hemen ülkesine doğru yola çıktı. 

Böylelikle yaklaşık olarak iki yıllık bir sürecin sonuna gelinmiş olundu. Yankıları uzun bir süre daha devam edecek gibi görünen bu süreç boyunca  resmi ağızlardan çıkmış olan sözleri sizler için derledik. 

Her Şeyin Başı: Amerika Ziyareti

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, 2017 yılı Mayıs ayında gerçekleştirdiği Amerika Birleşik Devletleri ziyaretinde Fetullah Gülen’in iadesi konusu gündeme geldi. 

Amerikalılardan FETÖ elebaşını isteyen Erdoğan’a, Amerika’da yargı sistemi olduğu ve Aralık ayından bu yana ülkemizde tutuklu bulunan Rahip Andrew Brunson’ın durumu hatırlatıldı.
Brunson’ın tahliye edilmesi meselesi üst makamlarca dile getirilerek ilerleyen zamanda ortaya çıkacak krizin temelleri de böylelikle atılmış oldu.

Takas Teklifi

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 28 Eylül 2017 tarihinde gerçekleşen Polis Akademisi mezuniyet töreninde Brunson ile Fetullah Gülen’in takasını gündeme getirdi. Erdoğan konuşmasında, “Birileri bizi bir yerlerden idare etmeye çalışıyor. Birileri bizi bir yerlerden bölmeye, parçalamaya çalışıyor. Fakat bu milleti de bu ülkeyi de bölemeyecekler, parçalayamayacaklar. Ondan sonra kalkıyorlar ‘filanca papazı bize verin.’ Bir papaz da siz de var siz de onu bize verin.” ifadelerini kullandı. 

ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Heather Nauert, konuyla ilgili sorulan soruya, “Böyle bir yola girebileceğimizi hayal bile edemiyorum” şeklinde yanıt verdi.

ABD Kongresi’nde 15 Temmuz Oturumu

Kasım ayında ABD Kongresi’nde, 15 Temmuz darbe girişimi ve sonuçlarının ele alındığı bir dizi oturum düzenlendi. 

Sunumlar sonrası konuşan Kuzey Carolina Senatörü Thomas Roland Tillis, Erdoğan’ın takas teklifini eleştirdi ve “Bu adalet değil, fidye istemektir. ABD bir NATO müttefikinden bu tür bir yaklaşım beklemez” diye konuştu. 

Trump’tan Tweet

ABD Başkanı Donald Trump tutukluluğu devam eden Brunson için 18 Nisan 2018’de Twitter üzerinden açıklama yaptı. Trump, “ABD’de iyi bir centilmen ve Hristiyan lider olan rahip Andrew Brunson, Türkiye’de yargılanıp zulüm görüyor. Ona casus diyorlar ama ben ondan daha çok casusum. Umarım kendisinin ait olduğu güzel ailesine ve yurduna dönmesine izin verilir.” ifadelerini kullandı.

Öte yandan Başkan Yardımcısı Mike Pence de duygularını tweet atarak dile getirdi. Pence açıklamalarında, “…Brunson, ailesi, dostları ve cemaatiyle tekrar bir araya gelmesi gereken iyi ve dindar bir adamdır. Türk hükümetinin onu serbest bırakma zamanı gelmiştir”  sözlerine yer verdi.

Ak Parti Cephesinden Cevap

Ak Parti adına Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Mahir Ünal da Twitter üzerinden  yanıt vermeyi uygun buldu. Ünal, “Türkiye bir hukuk devleti. Cumhurbaşkanımızın dediği gibi ‘Onlardaki yargı da bizdeki değil mi?’ Tabii ki yargı kararlarına saygı duyacağız…” dedi ve kararı bizzat yargının vereceğini, bu aşamada değerlendirme yapmanın doğru olmadığını ekledi.

Erdoğan’ın Açıklamaları

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 5 Mayıs günü CNN International’a konuştu. Tutuklu rahibi kastederek, “Şu anda yargılanmakta olan ve terör örgütüyle ilişkileri olan birisini bizden istiyorsunuz, olmaz böyle şey.” dedi.

Kendisi Tümüyle Masum Bir Adam

28 Mayıs günü basınla olan buluşmasında konuşan Trump, Brunson’ın harika bir insan olduğunu ve kurtarmak için ellerinden gelen her şeyi yaptıklarını anlattı. 

Türkiye’deki yargı süreci hakkında da konuşan Trump, ”Türkiye’de yargılanması devam ediyor, ama yargı süreci de pek yargı süreci değil. Ve Türkiye’dekilerle bu konuda bir şey yapılması için konuşuyoruz” ifadelerini kullandı.

Yine Twitter

Temmuz ayında yaptığı açıklamayla Donald Trump, Erdoğan’a seslendi: “Amerikalı saygı değer rahip Brunson’ın hapisten çıkartılmaması gerçek bir utanç. O çok uzun zamandır rehine olarak tutuluyor. Erdoğan bu harika Hristiyan koca ve babanın serbest kalması için bir şeyler yapmalı. O yanlış hiçbir şey yapmadı ve ailesinin ona ihtiyacı var!” 

Erdoğan Sert Çıktı

Brunson’ın tutukluluğunun ev hapsine dönüştürülmesi, tahliye bekleyen ABD Başkanı Donald Trump’ı kızdırdı ve yaptırım uygulamaktan bahsetti. Trump attığı tweette, “Pastör Andrew Brunson’ın uzun süreli tutukluluğu nedeniyle Türkiye’ye büyük yaptırımlar uygulayacak…Bu masum inanç adamı derhal serbest bırakılmalı!” ifadelerini kullandı.

Erdoğan, Trump’ın yargının verdiği karara saygı duyması gerektiğini belirtti: “Karara saygı duymak yerine, konuyu Türkiye’ye yaptırım meselesi haline getiriyorlar. Yaptırımlarla geri adım attıramazsınız.”

Milli Güvenlik Kurulu: ABD’nin tehdit dili kabul edilemez

30 Temmuz’da toplanan MGK sonrası yayınlanan bildiride, “ABD’nin, karar ve açıklamalarının iki ülke arasındaki stratejik ortaklığa ve güven ilişkisine telafisi mümkün olmayan zararlar vereceği” ve  “ABD tarafından Türkiye’ye karşı kullanılan tehdit dilinin ilişkilerine saygısızlık olduğu ve asla kabul edilemeyeceği” ifadeleri kullanıldı.

Yaşanan Ekonomik Gelişmeler

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Reuters muhabirinin sorusu üzerine, “Brunson olayının bizim ekonomimizle yakından uzaktan alakası yoktur. Şu an ekonomik sıkıntı abartılacak bir sıkıntı süreci değildir. Türkiye kendi imkanlarıyla bunu aşacaktır.” şeklinde açıklama yaptı.

Trump Tehdit Ediyor

11 Ağustos’ta Rize’de AK Parti Genişletilmiş İl Toplantısı’nda konuşan Cumhurbaşkanı, Trump’ın tehdit ettiğini ilk defa kamuoyuyla paylaştı: “Tehdit ediyor ya! Yarın saat 18:00’e kadar göndereceksiniz. Eee? Burası Çatladıkapı ülkesi mi ya? Burası Türkiye Türkiye. Napıyosun? Napıyosun? Biz besleme değil, ayakları üzerinde dimdik duran 81 milyonluk bir ülkeyiz.”

Duruşma Öncesi

12 Ekim’deki duruşma yaklaşırken ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Amerikalı pastör Andrew Brunson’ın eve dönmesini sağlamak için her türlü çabayı gösterdiklerini söyledi. 

Bu açıklamadan bir kaç gün sonra Erdoğan, Reuters’e yaptığı açıklamada,  “Yargının kararlarına saygı duymak zorundayız. O şahıs terör örgütleriye irtibat halinde olduğu için tutuklanmıştır. 12 Ekim’de davası var yargı ne karar verir bilemem. Buna siyasiler karar veremez.” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, duruşmadan bir gün önce de yine çıkacak yargı kararına herkesin saygı duyması gerektiğini yineledi.

Tahliye Sonrası

Andrew Brunson’ın tahliyesi sonrası ABD Başkanı Donald Trump,  Rahip Brunson ile ilgili çok çalışıyoruz şeklinde tweet attı ve “Tüm düşüncelerim Brunson ve ailesiyle birikte. Bir an önce kendisini sağ salim ABD’de görmeyi umuyoruz.” diye ekledi. 
Trump ayrıca Brunson’ı bugün günü Oval Ofis’te ağırlayacağını da belirtti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan sessizliğini korurken, açıklama Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Altun’dan geldi. Altun açıklamasında, “Bugün Andrew Brunson hakkında verilen mahkeme kararı Türkiye’nin demokratik bir hukuk devleti olduğunu, Türkiye’de yargının tarafsız ve bağımsız olduğunu ortaya koymuştur.” ifadelerine yer verdi.

Gelişmeleri merakla bekliyoruz.